UFAHAMU UGONJWA WA MAFUA YA KUKU KIUNDANI ZAIDI.
MAGONJWA YA KUKU/TIBA/KINGA.
Habari ya uzima ndugu mfugaji, ni matumaini yangu u mzima. Mimi ni mzima na leo tunaanza somo letu la magonjwa ya kuku, tutaongelea magonjwa ya kuku, dalili, tiba na chanjo endelea kuwa pamoja nasi.
FAIDA ZA KUZINGATIA TIBA/CHANJO.
•Hupunguza athari za kiuchumi zitokanazo na maambukizi.
• Hulinda afya za kuku ambao hawajaambukizwa.
• Hupunguza kuenea kwa maambukizi kutoka kuku wagonjwa kwenda kuku wasio wagonjwa.
• Huwakinga wanadamu wasipate maambukizi kutoka kwa kuku wagonjwa.
• Huzalisha kuku na bidhaa zenye ubora wa juu ambazo hupata bei nzuri sokoni.
• Hulinda afya za kuku ambao hawajaambukizwa.
• Hupunguza kuenea kwa maambukizi kutoka kuku wagonjwa kwenda kuku wasio wagonjwa.
• Huwakinga wanadamu wasipate maambukizi kutoka kwa kuku wagonjwa.
• Huzalisha kuku na bidhaa zenye ubora wa juu ambazo hupata bei nzuri sokoni.
Hatua Za Tahadhari Za Kuzuia Kuingia Na Kuenea kwa Magonjwa Shambani.
1. Tenganisha ndege kufuatana na aina ya ndege na umri wao
2. Weka karantini kwa ndege/kuku wapya ili wachunguzwe kwa kipindi kisichopungua wiki mbili
kabla ya kuingizwa shambani au bandani.
3. Usiruhusu tabia ya kuchangia vifaa/vyombo kama vile makasha ya mayai, makreti ya kubebea kuku
kati ya shamba na shamba, n.k.
4. Wafanyakazi waanze kuwahudumia kuku wenye umri mdogo kabla ya wale wenye umri mkubwa.
5. Usiruhusu watoto kucheza na kuku.
6. Jaribu kuzuia idadi ya wageni wanaoingia shambani/bandani.
7. Weka utaratibu wa kuangamiza mizoga ya kuku.
8. Anzisha programu jumuishi ya kudhibiti wadudu/wanyama waharibifu.
9. Panga utaratibu mzuri wa kuwapa kuku huduma ya maji na kufanya usafi.
10. Panga utaratibu mzuri wa kuzoa taka na mizoga ya kuku.
11. Panga utaratibu mzuri wa kusafisha banda na kupulizia dawa.
12. Vifaa visafishwe na kuwekwa dawa ya kuua vijidudu kabla ya kuingizwa shambani.
13. Hakikisha magari yanapoingia shambani yanapita katika kidimbwi chenye dawa ya kuua vimelea
vya magonjwa.
14. Hakikisha mfanyakazi anabadilisha viatu/mabuti kabla ya kuingia katika kila banda
15. Weka taratibu nzuri za kuingia shambani, ikiwa ni pamoja na kuhakikisha usafi wa viatu na mikono;
au wageni na wafanyakazi kubadilisha nguo/viatu na kuvaa mabuti.
2. Weka karantini kwa ndege/kuku wapya ili wachunguzwe kwa kipindi kisichopungua wiki mbili
kabla ya kuingizwa shambani au bandani.
3. Usiruhusu tabia ya kuchangia vifaa/vyombo kama vile makasha ya mayai, makreti ya kubebea kuku
kati ya shamba na shamba, n.k.
4. Wafanyakazi waanze kuwahudumia kuku wenye umri mdogo kabla ya wale wenye umri mkubwa.
5. Usiruhusu watoto kucheza na kuku.
6. Jaribu kuzuia idadi ya wageni wanaoingia shambani/bandani.
7. Weka utaratibu wa kuangamiza mizoga ya kuku.
8. Anzisha programu jumuishi ya kudhibiti wadudu/wanyama waharibifu.
9. Panga utaratibu mzuri wa kuwapa kuku huduma ya maji na kufanya usafi.
10. Panga utaratibu mzuri wa kuzoa taka na mizoga ya kuku.
11. Panga utaratibu mzuri wa kusafisha banda na kupulizia dawa.
12. Vifaa visafishwe na kuwekwa dawa ya kuua vijidudu kabla ya kuingizwa shambani.
13. Hakikisha magari yanapoingia shambani yanapita katika kidimbwi chenye dawa ya kuua vimelea
vya magonjwa.
14. Hakikisha mfanyakazi anabadilisha viatu/mabuti kabla ya kuingia katika kila banda
15. Weka taratibu nzuri za kuingia shambani, ikiwa ni pamoja na kuhakikisha usafi wa viatu na mikono;
au wageni na wafanyakazi kubadilisha nguo/viatu na kuvaa mabuti.
Ugonjwa ni nini?
Ugonjwa ni mabadiliko kutoka katika afya ya kawaida ya mnyama/kuku. Hali hii hutokea pale
vimelea au vijidudu vinapoingia mwili wa mnyama, kwa kula vyakula vyenye sumu, au inapotokea kuna uhaba wa
lishe au madini mwilini.
Ugonjwa ni mabadiliko kutoka katika afya ya kawaida ya mnyama/kuku. Hali hii hutokea pale
vimelea au vijidudu vinapoingia mwili wa mnyama, kwa kula vyakula vyenye sumu, au inapotokea kuna uhaba wa
lishe au madini mwilini.
Tofauti za muonekano kati ya kuku mwenye afya na kuku mgonjwa
Kuku mwenye afya nzuri :
_Macho na sura angavu
_Hupenda kula na kunywa maji
_Pua zilizo safi, upanga na undu mwekundu, manyoya
laini na yaliyopangika vizuri
_Hupumua kwa utulivu
_Sehemu ya kutolea haja huwa kavu
_Kinyesi kikavu
_Hutaga mayai kawaida .
_Macho na sura angavu
_Hupenda kula na kunywa maji
_Pua zilizo safi, upanga na undu mwekundu, manyoya
laini na yaliyopangika vizuri
_Hupumua kwa utulivu
_Sehemu ya kutolea haja huwa kavu
_Kinyesi kikavu
_Hutaga mayai kawaida .
Kuku asiye na afya nzuri (mgonjwa)
_Huonekana mchovu na dhaifu
_Hula na kunywa kidogo au zaidi ya kawaida
_Hutoa kamasi puani, ute na matongotongo; manyoya
yaliyovurugika
_Hupumua kwa shida na kwa sauti
_Sehemu ya kutolea haja inakuwa na unyevunyevu na
kinyesi kuganda
_Huharisha, mharo/kinyesi huwa na damu , kijani, cheupe, njano, kijivu au kuwa minyoo Nk
_Hutaga mayai machache au husimama kutaga kabisa
_Huwa na tabia ya kujitenga na wenzake katika kundi.
_Hula na kunywa kidogo au zaidi ya kawaida
_Hutoa kamasi puani, ute na matongotongo; manyoya
yaliyovurugika
_Hupumua kwa shida na kwa sauti
_Sehemu ya kutolea haja inakuwa na unyevunyevu na
kinyesi kuganda
_Huharisha, mharo/kinyesi huwa na damu , kijani, cheupe, njano, kijivu au kuwa minyoo Nk
_Hutaga mayai machache au husimama kutaga kabisa
_Huwa na tabia ya kujitenga na wenzake katika kundi.
MAGONJWA YA KUKU.
Tuanze Na Mgonjwa Muhimu Yanayosababishwa Na Bakteria.
1. MAFUA YA KUKU
( infectious coryza)
MAELEZO
Ni ugonjwa unaoitwa infectious coryza huenezwa na
bacteria. anaeitwa (hemophilus paragallinarum).
Ugonjwa huu hushambulia kuku aina zote. Na usipo kuwa
makini kwenye usafi wa banda na vyombo , kuruhusu watu kuingia ovyo bandani au kuku wa jirani kuja kuingia
kwenye banda lako; ugonjwa huu unaweza shambulia kuku wako kwa kila wiki.
MAELEZO
Ni ugonjwa unaoitwa infectious coryza huenezwa na
bacteria. anaeitwa (hemophilus paragallinarum).
Ugonjwa huu hushambulia kuku aina zote. Na usipo kuwa
makini kwenye usafi wa banda na vyombo , kuruhusu watu kuingia ovyo bandani au kuku wa jirani kuja kuingia
kwenye banda lako; ugonjwa huu unaweza shambulia kuku wako kwa kila wiki.
DALILI ZA UGONJWA HUU =
_Kuvimba uso chini na nyuma ya macho.
_Kupumua kwa shida na kukoroma
_Kutoka makamasi puani,
_ Mdomoni kuwa na hali ya mterezo
_Macho kuvimba
_Kushindwa kula.
_Kupiga chafya , macho kuonekana kama yanatoka
machozi
_Kuvimba uso chini na nyuma ya macho.
_Kupumua kwa shida na kukoroma
_Kutoka makamasi puani,
_ Mdomoni kuwa na hali ya mterezo
_Macho kuvimba
_Kushindwa kula.
_Kupiga chafya , macho kuonekana kama yanatoka
machozi
JINSI UGONJWA UNAVYOENEA:
_Ugonjwa huu huenea kutokana kuku mmoja kwenda kwa
kuku mwingine, au kutoka banda moja kwenda banda
lingine.
_Chanzo cha maambukizi ni maji na chakula kilicho
chafuliwa na kinyesi cha kuku Mgonjwa.
_Ugonjwa huu uneea na kuambukizwa kwa mfumo wa
hewa pale kuku wanapopiga chafya.
_Ugonjwa huu huenea kutokana kuku mmoja kwenda kwa
kuku mwingine, au kutoka banda moja kwenda banda
lingine.
_Chanzo cha maambukizi ni maji na chakula kilicho
chafuliwa na kinyesi cha kuku Mgonjwa.
_Ugonjwa huu uneea na kuambukizwa kwa mfumo wa
hewa pale kuku wanapopiga chafya.
UNASHAURIWA
Pindi ugonjwa unapo ingia bandani kwako wale kuku
watakao onesha dalili za ugonjwa huu , watenge kisha
wape tiba kuku wako wote; unatakiwa kuwatenga kwa ajili
ya kupunguza maambukizi bandani.
Pindi ugonjwa unapo ingia bandani kwako wale kuku
watakao onesha dalili za ugonjwa huu , watenge kisha
wape tiba kuku wako wote; unatakiwa kuwatenga kwa ajili
ya kupunguza maambukizi bandani.
DALILI ZA MZOGA UKIUPASUA
Usaha mweupe hadi njano huonekana kwenye macho na
ndani ya pua
Usaha mweupe hadi njano huonekana kwenye macho na
ndani ya pua
#MATIBABU
Zipo dawa nyingi za kutibu ugonjwa huu antibiotic/ sulfa.
Hizi ni baadhi tu.
Fluban
Flutan
Ganadexil
Tylodox
Teramycin.
Trimazine nk
Zipo dawa nyingi za kutibu ugonjwa huu antibiotic/ sulfa.
Hizi ni baadhi tu.
Fluban
Flutan
Ganadexil
Tylodox
Teramycin.
Trimazine nk
:Tumia fluban,flutan kwa Kuku wanaooneshadalili za mafua bila vifo.
Tumia Ganadexil,tylodox kwa Kuku wenye mafua ambao
kuna vifo vimetokea
kuna vifo vimetokea
UFAHAMU UGONJWA WA MAFUA YA KUKU KIUNDANI ZAIDI.
Reviewed by BENSON
on
March 15, 2018
Rating:
No comments