KANUNI ZA KILIMO BORA CHA PAMBA
Pamba ni moja la zao ambalo pia hurimwa nchini Tanzania, hukuzwa kwa
kutumia tunda lake pia hilo tunda hua na nyewele nyeupe, hizo nywele
ndio hutumika kutengeneza uzi na nguo. Pia mbegu za pamba hutumika kutengeza mafuta, mafuta ambayo tunatumia
kupikia, namashudu ya mbegu hua na kasi cha protein ambayo mashudu hayo
hutumika kama chakula kwa mifugo.
HALI YA HEWA NA UDONGO
Pamba hustawi vizuri katika maeneo yenye joto, kwa hapa tanzania
hufanya vizuri katika mikoa ya kanda ya ziwa yaan chini ya 1400m kutoka
usawa wa bahari mfano Mwanza, shinyanga na geita.
pamba huitaji kiasi cha mvua 25mm kwa miezi miwili ya kwanza,katika
mwezi wa nne pamba huitaji kiasi cha mvua 75mm,na katika miezi inayo
fuata pamba huitaji mvua ndogo ili kuwezesha pamba kukomaa, pamba hustawi vizuri katika udongo wa aina nyingi, japo kua haiitaji
ardhi inayo tuamisha maji,ila katika udongo wenye PH chini ya 5.0 pamba
haistawi vizuri.
AINA
Aina nyingi ambazo hulimwa Tanzania zimefanyiwa utafiti na
kugunduliwa ukiriguru,aina nyigi za ukiliguru huitwa UK au UKA variety.
mbegu hizo hufanya vizuri zaidi katika mikoa ya kanda za magharibi. aina
nyingine zimetokea ilonga aina hizo nyingi huitwa IL mfano IL 85
Variety. mbegu hizo hufanya vizuri katika mikoa ya mashariki.
KUPANDA
Andaa shamba kwa kutumia jembe la mkono, ng'ombe au tractor, kama
unapanda maeneo yenye udongo mzito weka matuta kwa kufanya mistari ya
contua.
panda mbegu 6 hadi 10 katika kila shimo, nafasi hutegemea na eneo
ulilopo. kama upo maeneo ya magharibi tumia nafasi 60cm x 15cm kama ,
kama unatumia matuta tumia nafasi 150cm na panda mistari miwili kila
tuta. nafasi ya mistari ni 45cm na nafsi ya mimea ni 45cm
kama unapanda pamba katika mikoa ya pwani tumia 90cm x 30cm.
KUNG'OLEA
Mimea inapofikisha urefu wa 10cm hadi 15cm unatakiwa kung'olea, kwa
maeneo ya magharibi acha mmea 2 katika shimo na kwa mikoa ya pani acha
mmea 1 katika shimo.ng'olea mapema baada ya palizi ya kwanza.
PALIZI
Unatakiwa kupalilia pale unapo taka kung'olea baadae unaweza kupalilia kadri na jinsi magugu yanavo ota shambani.
katika mashamba makubwa unaweza kufanya palizi kwa kutumia viua gugu,
kiuagugu kinacho fanya vizuri ni diuron, na zingatia kusoma maelezo ya
mtengenezaji kabla ya kutumia.
MBOLEA
Kama mbolea ya samadi inapatikana unatakiwa kuweka mbolea mapema katika kipindi cha kuandaa shamba,
kama samadi haipatikani unaweza kuweka 125kg ya single super phosphate
katika shamba la ukubwa wa hekta moja kama mbolea ya kupandia.
baada ya wiki 6 toka mda wa kupanda unaweka mbolea ya kukuzia yaani SA
au CAN, tumia mbolea kiasi cha 125kg katika hecta moja ya shamba.
nzingatia kuweka mbolea baada ya kupalilia na kung'olea.
WADUDU NA MAGONJWA
Pamba huasiliwa na wadudu wa aina nyingi sana mfano vitumba wa
marekani, vitumba wekundu, vitumba wa awaridi, nematodes, mchwa na
vidudu mafuta.
pia kunanjia mbalimbali ya kuzuia wadudu hao, njia mojawapo ni kama vile
kutumia viuadudu , pulizia dawa angalau wiki mbili mara sita, pulizia
dawa kuanzia wiki 6 toka kupanda.dawa za kuua wadudu ni kama carybryl na
endosulfuan.
Magonjwa yanayo asili pamba ni kama vile bacteria bright, fulsalium
wilt na vertllium wilt.tumia dawa za fungus na pia zingatia kuanda mbegu
zinazo staimili magonjwa.
KANUNI ZA KILIMO BORA CHA PAMBA
Reviewed by BENSON
on
October 09, 2017
Rating:
No comments